Vrouwen met obesitas hebben een verhoogd risico op complicaties tijdens de zwangerschap, zoals zwangerschapsdiabetes, hoge bloeddruk en een grotere kans op een keizersnede. Een gezonde leefstijl met de juiste voeding, voldoende beweging en ontspanning, kan deze risico’s verkleinen. Nieuw onderzoek richt zich daarom op de inzet van een app om deze vrouwen te begeleiden naar een gezondere zwangerschap.
‘Leefstijl, en in het bijzonder voeding, is zeer bepalend voor de gezondheid van de moeder, maar ook voor die van de baby en zijn of haar verdere levensloop,’ legt prof. dr. Régine Steegers-Theunissen, hoogleraar periconceptie-epidemiologie, uit. ‘Uit ons onderzoek blijkt dat de periode vóór en tijdens de eerste maanden van de zwangerschap het beste moment is om, naast medische zorg, ook leefstijlzorg aan te bieden.’
De afdeling Verloskunde en Gynaecologie van het Erasmus MC Sophia Kinderziekenhuis biedt sinds 2011 het leefstijl- en coachingsprogramma Slimmer Zwanger aan. Dit programma heeft al tienduizenden (toekomstige) ouders geholpen hun leefstijl te verbeteren, bijvoorbeeld door gezonder te eten, extra foliumzuur te gebruiken en te stoppen met roken en alcohol. Onderzoek toont aan dat Slimmer Zwanger de kans op een spontane of IVF-zwangerschap vergroot, de bloeddruk van de moeder verlaagt en bijdraagt aan een betere groei van de baby.
‘Preventieve en hybride leefstijlzorg op maat tijdens de zwangerschap is investeren in de gezondheid van toekomstige generaties’
prof. dr. Régine Steegers-Theunissen
Slimmer Zwanger voor vrouwen met obesitas
Met een driejarige ZonMW-subsidie is Slimmer Zwanger doorontwikkeld voor zwangere vrouwen met obesitas. De app biedt nu extra coaching op beweging, een dagboekfunctie, voorlichtingsvideo’s en een ingebouwde stappenteller.
Het Hygeia-onderzoek (genoemd naar de Griekse godin van preventie) richt zich op de vraag of coaching via de Slimmer Zwanger-app, in combinatie met video- en face-to-face consulten, deze vrouwen beter kan ondersteunen naar een gezondere zwangerschap. Het onderzoeksteam werkt hiervoor samen met het IJsselland Ziekenhuis, het Reinier de Graaf Gasthuis in Delft en verloskundigenpraktijken in de regio. ‘De data uit de app helpen ons om betere preventieve zorg op maat te bieden, wat uiteindelijk leidt tot minder benodigde zorgcapaciteit en lagere kosten. Bovendien verzamelen we nieuwe wetenschappelijke kennis over gezonde zwangerschappen en baby’s’, aldus Steegers-Theunissen.
Deelnemers gezocht
Voor het Hygeia-onderzoek is arts-onderzoeker Rianne de Bruin op zoek naar 930 zwangeren vrouwen met obesitas. Geïnteresseerden kunnen meedoen als ze minder dan 14 weken zwanger zijn en een BMI van 30 of hoger hebben. Deelnemers worden willekeurig verdeeld over twee groepen. Beide groepen ontvangen de reguliere zwangerschapszorg. De ene groep krijgt daarbovenop zes maanden lang leefstijlcoaching via de Slimmer Zwanger-app, aangevuld met één of twee videogesprekken met een coach. Partners mogen ook gratis meedoen. De andere groep ontvangt geen extra zorg.
In de tweede helft van 2026 worden de eerste resultaten verwacht, en kan de Slimmer Zwanger-app aan alle vrouwen met obesitas en een kinderwens of zwangerschap worden aangeboden.
Op pad
Om zoveel mogelijk vrouwen te bereiken, trekt het onderzoeksteam de komende tijd met hun knalroze bus de wijken in. Hiermee willen ze zwangere vrouwen enthousiasmeren om deel te nemen aan het onderzoek. Geïnteresseerden kunnen zich aanmelden via www.slimmerzwangeronderzoek.nl.
Dit onderzoek is een samenwerking tussen de Hogeschool Rotterdam, TU Delft, Erasmus Universiteit Rotterdam, Universiteit Leiden, Pharos, de HELLP Stichting en het softwarebedrijf Peercode.
