Naar topnavigatiemenu Naar hoofdnavigatiemenu Naar hoofdinhoud

‘Liever waarderen en evalueren, dan oordelen’

3 juli 2024

Floor van Rosse, clusterleider Toetsing Erasmusarts 2030 (EA2030), leidde tijdens Ontwikkeldag 7 op 18 juni de presentatie over het Toetsplan EA2030 in. Programmatisch toetsen is een toetsformat dat uitdagingen kent. Floor: ‘Het is nieuw. Het is spannend. Toch past het ontzettend goed bij de onderwijsvormen uit EA2030.’ In dit artikel vertelt Floor meer over het gedachtengoed Programmatisch toetsen binnen EA2030.

"Je leert ook van toetsing. Het is relevant dat toetsing niet wordt gezien als iets afsluitend, maar als onderdeel van het hele curriculum en je hele leerproces. Programmatisch toetsen is gericht op ontwikkeling en niet op afrekening."
Floor van Rosse

 

De belangrijkste kenmerken van programmatisch toetsen zijn groei en ontwikkeling, en feedback en reflectie. Floor vertelt: ‘Het liefst heb je natuurlijk dat er een feedbackcultuur ontstaat waarin we elkaar continu feedback geven. Goede feedback is namelijk heel belangrijk, omdat je als student wel moet weten hoe en waaraan je moet werken in je ontwikkeling.’  


Het gedachtengoed 

Bij programmatisch toetsen gaat het om feedback die de student na de toets ontvangt om verder te kunnen groeien. Dit in tegenstelling tot het conventionele toetsen dat vooral is gericht op slagen of zakken. Binnen programmatisch toetsen kun je niet zakken op één toets. Het gaat om de informatie die de toets oplevert. Elke toets(vorm) levert datapunten op over het beheersingsniveau van de student op kennisdomeinen, bijvoorbeeld anatomie, farmacologie en epidemiologie, en deelcompetenties, zoals communicatie, medische deskundigheid en samenwerken. Over de tijd tellen de datapunten op en kan er een afgewogen oordeel worden gemaakt over het beheersingsniveau en de voortgang. Dit gebeurt door een besliscommissie. 

De kennisdomeinen toetsen we vanaf de start in september nog niet volledig programmatisch. We werken de geleidelijk toe naar volledig programmatisch toetsen.  

Lees hier meer. 


Benzinemeters en spinnenwebben

Binnen het programmatisch toetsen is het van belang dat studenten inzicht hebben in hun groei en ontwikkeling. ‘Zonder dit inzicht wordt het heel lastig te bepalen hoe en waarin je je verder moet ontwikkelen’, aldus Floor. Daarvoor komt een dashboard, dat inzichtelijk maakt hoe studenten ervoor staan (zie onderaan het artikel enkele voorbeelden voor een eerste indruk). Dit zal niet zijn met cijfers en percentages, ‘maar met ‘op niveau’, ‘twijfel’, ‘of onder niveau’.’ Doordat alles zo inzichtelijk wordt gemaakt is het nooit een verrassing voor de student wat het oordeel van de besliscommissie zal zijn. 

"De student heeft meer zelf de regie"
De kennisdomeinen worden nog steeds schriftelijk getoetst middels bloktoetsen aan het eind van een blok. De toetsvragen gelden dan als datapunten van de kennisdomeinen voor in het dashboard. Bij de deelcompetenties komen de datapunten juist meer naar voren uit projectproducten, blokproducten, en bijvoorbeeld de evaluatie van de samenwerking na een project. De klinische vaardigheden worden getoetst met stationstoetsen waarvoor een student bijvoorbeeld een anamnesegesprek moet voeren. 

Waarderen, niet oordelen 

Twee keer per jaar wordt een voortgangsbesluit genomen.  Hieraan voorafgaand reflecteert de student op zijn of haar ontwikkeling, en bespreekt dit met de de VIP-coach. Het advies van de besliscommissie kan bestaan uit verschillende gradaties zoals: ‘Het gaat goed, er zijn geen zorgen’, of ‘we hebben voldoende vertrouwen dat je door kan, maar we adviseren je wel om deelcompetentie communicatie aandacht te geven de komende tijd’. Daarnaast zijn er ook adviezen die dringend van aard zijn, bijvoorbeeld: ‘Je kan pas door wanneer je dit en dit hebt gerepareerd.’  

 

"Je kijkt continu waar je staat ten opzichte van het eindpunt."

 

Tijdens de inhaalweken bestaat de mogelijkheid voor studenten om te repareren door bijvoorbeeld een bloktoets opnieuw te doen, of te werken aan een deelcompetentie waar nog groeipotentie in zit. 

Hier en daar 

Programmatisch toetsen wordt elders al aangeboden, en ook binnen onze eigen master Geneeskunde. Wat betreft bacheloropleidingen geneeskunde is alleen Maastricht University ons voor. Floor: ‘Zeker zijn er verschillen tussen hoe de opleidingen programmatisch toetsen toepassen. Elke opleiding kleedt het toch weer net iets anders aan.’ Voor de bachelor Geneeskunde in Rotterdam is het programmatisch toetsen zoveel mogelijk toegespitst op enerzijds het gedachtengoed van EA2030 en anderzijds het raamplan. Studenten moeten nou eenmaal op een bepaald niveau zijn om af te kunnen studeren.